En yaygın ruhsal rahatsızlıklardan biri olan depresyon kişilerin duygu, düşünce ve davranış sistemlerini etkileyerek günlük faaliyetlerini yapmalarını zorlaştıran, işlevselliklerini azaltan bir rahatsızlıktır. Depresyon kişilerde uzun süreli üzüntü hali, zevk verecek durumlardan keyif almama, enerji azlığı, günlük zorunlu ihtiyaçları gidermede güçlük gibi pek çok farklı belirtiyle kendini gösterebilmektedir. Çoğunlukla yakın çevre tarafından da fark edilen bu değişim kişilerde duygusal olduğu kadar fiziksel değişimlere de sebep olabilir.
Herkes depresyonu farklı deneyimlebilir. Bazı bireyler işe gidip günlük aktiviteleri yerine getirseler de derin bir üzüntü, boşluk hissi deneyimlerken bazı bireyler günlük yaşamdan tamamen uzaklaşarak işlevselliklerini yitirebilirler.
Depresyon bireylerin yaşam kalitesini büyük oranda azaltan bir rahatsızlıktır. Kişilerarası iletişimi olumsuz yönde etkileyerek bireylerin sosyal zorluklarla karşılaşmalarına sebep olabilir.
Depresyonun tek bir nedeni yoktur. Psikolojik, biyolojik ve sosyal faktörlerin her biri depresyona neden olabilir.
Depresyon belirtileri
Zaman zaman üzgün ve sıkıntılı hissetmek normaldir. Depresyon yalnızca üzgün hissetmekle ilgili değil, birçok farklı boyutta ele alınan bir rahatsızlıktır. Bu nedenle depresyon ve üzüntüyü karıştırmamak gerekir. Başlıca depresyon belirtileri:
- Uzun süreli üzüntü hissi
- Günlük aktivitelere karşı ilgi ve zevk kaybı
- Yeme değişiklikleri: Aşırı yeme veya iştahsızlık
- Uykuya dalmada zorluk, sık uyanma veya aşırı uyuma
- Sürekli yorgun hissetme
- Konuşmada ve hareketlerde yavaşlık
- Değersiz ve suçlu hissetmek
- Konsantrasyon kaybı, karar verme zorluğu
- İntihar eğilimi
Ne zaman yardım almalıyım?
Yukarıda yer alan belirtilerden birkaçını en az on beş gün olmak koşuluyla bireylerin mutlaka ruh sağlığı alanında çalışan uzmanlarından (psikiyatrist ya da psikolog ) destek alınması yaşam kalitesinin artırılması ve ruh sağlığı açısından önemlidir. Gözlenen belirtilerin şiddeti doğrultusunda birey, psikoterapi ve/veya ilaç tedavi noktasında profesyonel yardım almalıdır.
Depresyon Tanısı
Depresyon tanısı konabilmesi için yukarıdaki belirtilerin en az iki hafta süreyle devam ediyor olması gerekir. Depresyon sorgulaması yapılırken öncelikle iki soruya yanıt aranır:
- Geçtiğimiz 2 hafta içinde kendinizi düşkün, çökkün ve ya çaresiz hissettiniz mi?
- Geçtiğimiz 2 hafta içinde bir şeyler yapmak için kendinizi ilgisiz veya keyifsiz hissettiniz mi?
Depresyon çocukluktan yaşlılığa kadar her yaşta görülebilir. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere oranla daha fazladır. Depresyon tekrar görülme olasılığı olan bir rahatsızlıktır. Bir kez depresyon geçirenlerde hayatın ilerleyen zamanlarında tekrar yakalanma şansı vardır.
